Uống sắt trong thai kỳ là điều quan trọng, nhưng liệu uống càng nhiều càng tốt? Việc bổ sung sắt quá mức có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro mà không phải mẹ bầu nào cũng biết. Vậy đâu là giới hạn an toàn và cách uống sắt đúng cách? Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Tầm quan trọng của sắt với phụ nữ mang thai
Sắt là thành phần vô cùng quan trọng để tạo ra hemoglobin – một chất nằm trong tế bào hồng cầu. Nếu mẹ bầu không được bổ sung sắt đầy đủ sẽ dẫn đến các vấn đề sức khỏe như thiếu máu, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, suy nhược cơ thể, cao huyết áp, đồng thời làm tăng nguy cơ sinh non, băng huyết sau sinh.
Không những vậy, thiếu sắt cũng làm cho quá trình vận chuyển máu và oxy từ mẹ sang bào thai bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thai nhi sẽ không nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, nhẹ cân…
Chính vì vậy, bổ sung sắt cho bà bầu là việc làm quan trọng và vô cùng cần thiết, giúp đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Tại sao cần bổ sung sắt khi mang thai
Uống nhiều sắt khi mang thai có tốt không?
Bổ sung sắt cho mẹ bầu là tốt tuy nhiên đó là khi chúng được dùng đúng cách, đúng liều lượng. Việc uống quá nhiều sắt khi mang thai là điều KHÔNG tốt.
Theo chuyên gia, sắt là khoáng chất có tính tích lũy, nên việc uống nhiều sắt sẽ khiến lượng sắt dư thừa tích tụ trong cơ thể. Việc lạm dụng sắt trong thai kỳ có thể dẫn đến nhiều hậu quả không mong muốn:
1. Rối loạn tiêu hóa: Uống quá nhiều sắt có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, dẫn đến táo bón, buồn nôn hoặc đau bụng. Đây là tác dụng phụ khá phổ biến khi bổ sung sắt không đúng cách, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thoải mái của mẹ bầu trong sinh hoạt hàng ngày.
2. Tăng nguy cơ tiểu đường thai kỳ: Nghiên cứu cho thấy hàm lượng sắt dư thừa trong cơ thể có thể làm giảm khả năng điều hòa insulin, dẫn đến tình trạng đường huyết tăng cao. Điều này làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
3. Ảnh hưởng đến gan và các cơ quan khác: Khi lượng sắt vượt quá mức cần thiết, cơ thể sẽ tích trữ dư thừa trong gan, gây tổn thương các tế bào gan. Ngoài ra, sắt dư thừa cũng có thể ảnh hưởng đến tim, tuyến tụy và làm rối loạn chức năng một số cơ quan quan trọng.
4. Cản trở hấp thu các vi chất khác: Việc bổ sung sắt quá mức có thể làm giảm khả năng hấp thu các vi chất quan trọng như canxi, kẽm, magie,… dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng trong thai kỳ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ loãng xương, suy giảm hệ miễn dịch hoặc khiến mẹ bầu dễ mắc các bệnh lý liên quan.
5. Ảnh hưởng đến thai nhi: Lượng sắt tự do trong máu của mẹ gia tăng khiến quá trình tạo máu bị cản trở, làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, dễ dẫn đến sinh non và làm tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề sức khỏe sơ sinh.
Dấu hiệu nhận biết tình trạng thừa sắt khi mang thai
Khi bị thừa sắt, mẹ bầu có thể gặp phải các dấu hiệu như:
- Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, khó thở
- Buồn nôn, táo bón, khó tiêu, đau bụng, khó chịu vùng dạ dày
- Đi tiểu ra máu
- Đau khớp
- Đau tim, nhịp tim không đều
- Lượng đường trong máu cao
- Rối loạn giấc ngủ và mất ngủ
- Thay đổi màu da (vàng da, da hơi đỏ hoặc tím tái)
- Tăng cân nhanh chóng
- Một số trường hợp mẹ bầu thừa sắt cũng có thể bị sút cân do suy nhược cơ thể…
Có dấu hiệu thừa sắt khi mang thai phải làm sao?

Khi có dấu hiệu nghi ngờ bị thừa sắt khi mang thai mẹ bầu cần ngừng uống sắt ngay lập tức.
Một trong những tác dụng phụ thường gặp khi dư thừa sắt là táo bón. Để cải thiện tình trạng này, mẹ bầu nên:
- Uống đủ nước: Duy trì từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày giúp làm mềm phân và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
- Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ: Các loại rau xanh (rau mồng tơi, rau dền, bông cải xanh…), trái cây (đu đủ, cam, bưởi…), và ngũ cốc nguyên hạt là những lựa chọn giúp nhuận tràng tự nhiên, cải thiện tình trạng táo bón nhanh chóng.
Hơn hết, khi có những dấu hiệu cho thấy cơ quan bên trong cơ thể bị tổn thương hoặc sức khỏe bị ảnh hưởng nhiều, mẹ nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa hoặc các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị.
Tùy vào lượng sắt dư thừa, bác sĩ có thể chỉ định mẹ bầu điều trị bằng các phương pháp khác nhau. Trong đó phổ biến nhất là lấy máu tĩnh mạch. Mẹ sẽ được lấy máu tĩnh mạch khoảng 1 – 2 lần/tuần, liên tục trong vài tháng đến khi lượng sắt trở về mức an toàn.
Hướng dẫn bổ sung thuốc sắt đúng cách khi mang thai
Dưới đây là hướng dẫn bổ sung sắt đúng cách khi mang thai để giúp mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh hơn:
Dùng đúng liều lượng
Việc bổ sung sắt cần được điều chỉnh theo từng giai đoạn của thai kỳ để đáp ứng đúng nhu cầu của cơ thể:
- Tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu): Nhu cầu sắt chưa tăng cao nhưng mẹ bầu vẫn cần bổ sung khoảng 30mg sắt/ngày để hỗ trợ quá trình hình thành phôi thai.
- Tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa): Đây là giai đoạn thai nhi phát triển mạnh mẽ, nhu cầu sắt tăng lên khoảng 30 – 60mg sắt/ngày.
- Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối): Lượng sắt cần duy trì ở mức 30 – 60mg sắt/ngày để đảm bảo cung cấp đủ oxy cho thai nhi và chuẩn bị cho quá trình sinh nở.
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mẹ bầu nên bổ sung trung bình 30 – 60mg sắt/ngày trong suốt thai kỳ, kết hợp với chế độ ăn uống cân đối.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Bổ sung sắt cho bà bầu: đúng và đủ!
Chú ý đến thời điểm sử dụng
Thời điểm sử dụng sắt cũng vô cùng quan trọng. Hiện nay trên thị trường các chế phẩm sắt chủ yếu chứa một trong hai dạng sắt chính là sắt vô cơ và sắt hữu cơ. Theo khuyến nghị, nếu sử dụng loại sắt nước hữu cơ, mẹ có thể uống trong hoặc sau bữa ăn để tăng hấp thu, đồng thời giảm cảm giác buồn nôn hoặc khó tiêu. Tuy nhiên, đối với các loại thuốc sắt vô cơ, mẹ cần uống khi đói để tăng hiệu quả, thường là trước khi ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ.
Thăm khám định kỳ
Thực tế nhu cầu về sắt của mẹ sẽ không ngừng gia tăng trong suốt thai kỳ, tuy nhiên lượng sắt cần bổ sung ở mỗi người có thể sẽ khác nhau tùy tình trạng cụ thể. Để đảm bảo an toàn, hiệu quả khi sử dụng, mẹ bầu nên thường xuyên thăm khám định kỳ để được bác sĩ tư vấn, điều chỉnh lượng sắt bổ sung phù hợp.
Kết hợp sinh hoạt, bổ sung dinh dưỡng khoa học
Việc xây dựng một chế độ sinh hoạt lành mạnh, kết hợp dinh dưỡng khoa học sẽ giúp cơ thể mẹ hấp thụ khoáng chất sắt hiệu quả hơn, đồng thời phần nào hạn chế bớt những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra. Một vài gợi ý đơn giản bao gồm:
- Xây dựng thời gian biểu làm việc khoa học, dành thời gian nghỉ ngơi mỗi ngày. Chú ý ngủ đủ giấc và hạn chế thức khuya.
- Uống đủ 2 lít mỗi ngày để giúp hoạt chất sắt được hòa tan tốt hơn, tăng khả năng hấp thu sắt của cơ thể, đồng thời hỗ trợ quá trình trao đổi chất và đào thải độc tố, giảm tình trạng nóng trong, táo bón, khó tiêu…
- Bổ sung dinh dưỡng khoa học, đầy đủ dưỡng chất để có một cơ thể khỏe mạnh hơn, hỗ trợ việc hấp thu sắt hiệu quả. Ngoài ra, mẹ cũng có thể tăng cường bổ sung khoáng chất sắt cho cơ thể bằng cách ăn các thực phẩm giàu sắt như thịt bò, cá hồi, ngao, hàu, các loại đậu, rau chân vịt…
- Tăng cường bổ sung vitamin C từ các loại viên uống tổng hợp hoặc thực phẩm như ớt chuông, cam, bưởi, quýt, cà chua… để tăng khả năng hấp thu sắt.
Một vài lưu ý khác
Để giúp việc bổ sung sắt đạt hiệu quả tốt hơn, chị em cũng nên lưu ý một số vấn đề như:
- Không sử dụng cà phê, rượu, bia, trà hoặc sữa để uống cùng thuốc sắt vì chúng có thể cản trở quá trình hấp thu, làm giảm tác dụng của thuốc.
- Có thể uống sắt cùng nước trái cây để tăng hương vị, giảm bớt cảm giác khó chịu khi uống sắt, đồng thời tăng khả năng hấp thu sắt.
- Tránh uống thuốc sắt cùng lúc với các thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin và thuốc kháng acid dạ dày… bởi chúng có thể cản trở quá trình hấp thu sắt. Nếu buộc phải dùng các thuốc này, hãy uống cách thời điểm uống sắt khoảng 2 giờ.
Fogyma – giải pháp bổ sung sắt an toàn, hiệu quả
Fogyma là thuốc sắt nước hữu cơ được hàng triệu mẹ bầu và mẹ nuôi con nhỏ tin dùng. Sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền công nghệ BFS, hiện đại bậc nhất châu Âu, hoàn toàn vô trùng, đảm bảo tối đa độ an toàn khi sử dụng. Đặc biệt, Fogyma có nguyên liệu đầu vào 100% đạt chuẩn, được nhập khẩu chính ngạch từ Italia với chất lượng vượt trội.
Thông thường, các chế phẩm bổ sung sắt vô cơ chứa nguyên tố sắt II rất dễ gây kích ứng dạ dày và có khả năng hấp thu không kiểm soát, dẫn đến tình trạng quá thừa sắt và gây độc cho cơ thể. Trong khi đó, Fogyma có thành phần chính là nguyên tố sắt (III) hydroxyd polymaltose (Iron Polymaltose Complex – IPC) – một loại sắt hữu cơ an toàn hơn, không bị ion hóa, giúp giảm thiểu kích ứng dạ dày và tương tác dược động học với các chất khác, an toàn cho người sử dụng.
Đặc biệt, so với các muối sắt thông thường, IPC trong Fogyma có khả năng hấp thu chủ động một cách có kiểm soát, giúp giảm thiểu tối đa những tác dụng phụ khi bổ sung sắt, không gây nóng trong, táo bón.
Tìm nhà thuốc bán Fogyma gần nhất TẠI ĐÂY Mua FOGYMA ở nhà thuốc > GIÁ TỐT HƠN
BẤM VÀO ĐÂY để đặt hàng CHÍNH HÃNG tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà)
Lời kết:
Bổ sung sắt là việc làm cần thiết trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, mẹ cần tuân thủ sử dụng đúng liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc nhà sản xuất để đảm bảo an toàn. Tuyệt đối không tự ý sử dụng bừa bãi và lạm dụng thuốc. Hơn hết, hãy thường xuyên theo dõi sức khỏe, thăm khám định kỳ để được tư vấn liều lượng bổ sung sắt phù hợp theo từng giai đoạn mang thai.
Cảm ơn tác giả bài viết rất hữu ích, đúng vđề mình quan tâm.
Chào Nguyễn Trang. Cảm ơn bạn đã tương tác. Hãy thường xuyên theo dõi https://fogyma.vn/ để có thêm nhiều kiến thức chăm sóc sức khỏe mẹ và bé nha.
Chúc bạn sức khỏe!
Ui chết dở, vợ bầu thế mà mình cứ thấy người ta nói cái gì giàu sắt bổ máu lại mua cho vợ dùng. Tém tém lại mới được.
Chào Thanh Sơn. Khoáng chất sắt rất cần thiết cho sức khỏe nhưng chỉ nên bổ sung một lượng vừa đủ bạn nhé. Ngoài ra, bạn hãy thường xuyên đưa bà xã đi khám định kỳ để nhận sự tư vấn từ bác sĩ.
Chúc bạn sức khỏe!
mình uống thuốc sắt và vẫn bổ sung thêm viên nhai bổ sung sắt thì liệu có bị thừa sắt không nhỉ?
Chào Dung. Nếu bạn đã uống sắt đủ liều lượng theo chỉ định của bác sĩ hoặc hướng dẫn của nhà sản xuất thì bạn không nên dùng thêm viên nhai bổ sung sắt nữa nhé. Việc dùng đồng thời nhiều sản phẩm bổ sung sắt có thể dẫn đến tình trạng thừa sắt, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Chúc bạn sức khỏe!