Quá trình mang thai người mẹ cần rất nhiều chất dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe và nuôi dưỡng thai nhi phát triển tốt. Và một trong những nguyên tố vi lượng đóng vai trò quan trọng trong đó chính là sắt. Nhiều mẹ bầu thắc mắc “Tại sao phải bổ sung sắt khi mang thai?”. Hãy cùng tìm hiểu vai trò của sắt đối với bà bầu và thai nhi để giải đáp thắc mắc này nhé.
Mục lục
Vai trò của sắt với phụ nữ mang thai?
Có nhiều người thắc mắc rằng, sắt thì có liên quan gì tới quá trình mang thai. Và thực tế thì họ chưa nắm được sắt có vai trò quan trọng đối với phụ nữ mang thai như thế nào?
Khi mang thai nhu cầu về sắt ở người mẹ tăng cao hơn rất nhiều vì phải cung cấp cho thai nhi, tăng gấp đôi so với bình thường. Cụ thể, thể tích máu của người mẹ tăng 50% so với bình thường, vì vậy phụ nữ mang thai cần nhiều chất sắt.
Cùng tìm hiểu những vai trò của sắt với mẹ bầu và thai nhi nhé:
1. Sắt chính là thành phần chính cấu tạo nên hemoglobin, giúp vận chuyển oxy trong máu đến các mô trong cơ thể mẹ bầu và thai nhi. Sắt cũng là nguyên liệu của hemoglobin có trong các mô cơ, có vai trò dự trữ oxy cho hoạt động của các mô cơ bằng cách kết hợp với các chất dinh dưỡng khác nhằm giải phóng năng lượng đối với sự co cơ. Đối với bà bầu, sắt giúp tạo nên một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.
2. Bên cạnh vai trò tạo máu, sắt còn tham gia vào cả quá trình tạo nhân tế bào. Ngoài ra, sắt còn tham gia vào việc phân chia tế bào hay tạo ra những tế bào mới đặc biệt ở giai đoạn từ 10 – 16 ngày sau khi bắt đầu thụ thai. Các tế bào thần kinh của thai nhi cũng được tạo ra nhờ vào các thành phần dinh dưỡng sắt và acid folic.
3. Sắt còn giúp duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Từ đó sẽ giúp bảo vệ cơ thể của người mẹ khỏi các tác nhân gây bệnh. Sắt còn là thành phần của một loại enzym trong hệ miễn dịch, giúp biển đổi beta caroten thành vitamin, giúp tạo ra collagen.
4. Sắt còn thuộc nhóm vi chất giúp tăng cảm giác ngon miệng. Khi cơ thể mẹ bầu đủ sắt, ăn uống tốt hơn sẽ giúp sức khỏe ổn định và cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi.
Tại sao cần phải bổ sung sắt khi mang thai?
Đối với phụ nữ trong thời kỳ mang thai, nhu cầu sắt sẽ cao hơn so với lúc bình thường. Vì trong thời kỳ mang thai, thể tích máu của người mẹ tăng lên khoảng 50% so với giai đoạn bình thường nhằm đảm bảo nhu cầu sắt cho thai nhi trong quá trình phát triển đồng thời cũng giúp tăng cường sức khỏe cho bé. Bởi vậy mà lượng chất sắt mẹ cần bổ sung sẽ tăng gấp đôi so với người bình thường, khoảng 30mg/ngày.
Bởi vậy, nếu không được cung cấp đủ lượng và đúng cách cơ thể phụ nữ rất dễ bị thiếu máu do thiếu sắt. Nguy hiểm hơn nữa, nếu không cung cấp đủ sắt theo khuyến nghị làm tăng nguy cơ lớn ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ và bé.
Đối với mẹ bầu
Thiếu sắt khiến mẹ bầu cơ thể mệt mỏi, thường xuyên hoa mắt chóng mặt, cơ thể mệt mỏi suy nhược, chức năng về tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng rất nhiều.
Ở những tháng đầu tiên của thai kỳ, thiếu sắt dễ gây sảy thai hoặc thai bị chết lưu. Ở các giai đoạn sau của thai kỳ, thiếu chất sắt có thể tăng nguy cơ sinh non, bào thai suy dinh dưỡng. Trong giai đoạn sinh nở, thiếu sắt có thể gây băng huyết sau sinh, nguy hiểm tới tính mạng.
Đối với thai nhi
Thiếu sắt là yếu tố nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, thai non tháng, nhẹ cân, ảnh hưởng tới sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này.
Thông thường, nếu chỉ bị thiếu máu do thiếu sắt nhẹ, mẹ bầu có thể không có triệu chứng rõ ràng. Nếu có thì các triệu chứng cũng tương tự với các triệu chứng khi mang thai nhưng chóng mặt, choáng váng, mệt mỏi…. Do đó, dù có hay không có triệu chứng thì bạn vẫn nên thực hiện xét nghiệm máu khi đi khám định kỳ. Đồng thời, lưu ý bổ sung sắt trong thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để để dự phòng thiếu máu do thiếu sắt khi mang thai.
☛ Có thể bạn quan tâm: Dấu hiệu thiếu máu, thiếu sắt khi mang thai
Hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, mẹ bầu nên bổ sung sắt mỗi ngày từ giai đoạn đầu tiên của thai kỳ và uống cho tới khi sau sinh khoảng 1 tháng. Liều lượng bổ sung hàng ngày là khoảng 30mg sắt kèm 400mcg acid folic. Bên cạnh đó, cũng nên bổ sung thêm các sản phẩm bổ sung sắt.
Trường hợp bà bầu bị chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt, có thể bác sĩ thăm khám và kê đơn chỉ định để bổ sung khoảng 50 – 100mg sắt mỗi ngày. Hoặc đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn thì thai phụ cần nằm viện điều trị từ 2 – 3 tháng thông qua tiêm truyền đường tĩnh mạch nhằm đảm bảo lượng máu cần thiết để đảm bảo sức khỏe.
Để bổ sung sắt mẹ bầu có thể thông qua:
Chế độ ăn uống
Thực phẩm được biết đến là nguồn bổ sung sắt cho mẹ bầu an toàn và phong phú. Sắt có nhiều trong các thực phẩm ăn uống hàng ngày như thịt màu đỏ, gan động vật, thịt gia cầm, hàu, lòng đỏ trứng, các loại đậu, ngũ cốc, các loại rau có lá xanh đậm, bông cải xanh, bí ngô, trái cây khô…
Có 2 dạng sắt trong thực phẩm bao gồm sắt có nguồn gốc động vật (heme) và sắt có nguồn gốc thực vật (no – heme). Trong đó, sắt nguồn gốc động vật được hấp thu tốt hơn, dễ chuyển hóa hơn so với sắt có nguồn gốc từ động vật.
- Sắt có nguồn gốc động vật bao gồm các loại thịt, cá và một số protein động vật khác. Ví dụ, trong 100g thịt bò nạc có chứa khoảng 2,1mg sắt, thịt gà chứa khoảng 0,4mg sắt, thịt lợn chứa khoảng 0,8mg sắt…
- Sắt có nguồn gốc từ thực vật như rau xanh, ngũ cốc, đậu lăng… Để hấp thu nguồn sắt từ thực vật được tốt hơn, có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm giàu vitamin C như ớt chuông, súp lơ, các loại trái cây họ cam quýt…
Trong thực đơn ăn uống hàng ngày, thai phụ nên chú trọng bổ sung các nhóm thực phẩm giàu sắt như:
- Thịt động vật: Ví dụ như thịt bò, thịt lợn, thịt gà… là nguồn bổ sung sắt tuyệt vời mà bạn có thể chế biến trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, cần lưu ý, thịt đỏ (thịt bò, thịt dê) không thực sự tốt cho sức khỏe nên cần dung nạp một lượng hợp lý theo ý kiến của chuyên gia để đảm bảo cơ thể không thiếu sắt mà cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ bầu.
- Cá: Là nguồn cung cấp sắt tự nhiên nên bổ sung vào thực đơn ăn uống mỗi ngày khi mang thai. Tuy nhiên, một số chị em không chịu được mùi tanh nên cần chú ý hơn khi chế biến hoặc chờ khi hết nghén hãy thưởng thức nhé.
- Rau xanh, trái cây: Thực tế, tuy không chứa lượng sắt dồi dào như các loại thịt, cá nhưng các loại rau xanh và trái cây lại hỗ trợ bổ sung đầy đủ dưỡng chất nhất đối với cơ thể, bao gồm các vitamin và khoáng chất.
Bên cạnh việc bổ sung đủ sắt khi mang thai để giúp việc tạo máu được tốt hơn, mẹ bầu cần bổ sung -Folate và dạng acid folic tổng hợp của nó (dược tìm thấy trong trái cayam các loại rau xanh lá đậm, các loại đậu, bánh mì, ngũ cốc, mì ống..); vitamin B12 (tìm thấy trong thịt và các sản phẩm từ sữa…).
Tuy nhiên, với nhiều nguyên nhân khác nhau nên mẹ bầu không thể nạp đủ sắt từ thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. Cơ thể lại đang cần cung cấp lượng sắt cao để nuôi em bé. Vì vậy, để đảm bảo nhu cầu sắt hàng ngày, việc bổ sung sắt từ các thực phẩm bảo vệ sức khỏe là rất cần thiết.
☛ Tìm hiểu thêm tại: Bầu mấy tháng thì uống sắt? Thời điểm uống sắt tốt nhất trong ngày
Bổ sung thuốc sắt cho phụ nữ có thai
Hiện nay, thuốc bổ sung sắt cho bà bầu có thể sử dụng bởi 2 dạng sắt vô cơ và sắt hữu cơ. Trong 2 dạng này, sắt hữu cơ có ưu điểm vượt trội hơn so với sắt hữu cơ là có khả năng hấp thu vào cơ thể tốt hơn, ít gây táo bón cho người sử dụng. Ngoài ra, có thể dùng các loại viên thuốc chứa sắt đơn thuần là được.
Mẹ bầu nên bổ sung các sản phẩm sắt đơn thuần được sản xuất ở dạng hóa trị hai như sắt succinat, gluconat, sắt oxalat…
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc sắt, có dạng viên nang mềm, dạng dung dịch,… Dạng bào chế viên nang mềm hấp thu kém hơn dạng dung dịch, đồng thời sử dụng nhiều chất phụ gia và chất màu tổng hợp ảnh hưởng không tốt với phụ nữ có thai. Một trong nhiều sản phẩm thuốc sắt cho bà bầu được các bác sĩ sản khoa khuyên dùng là thuốc sắt nước Fogyma.
Thông thường, trong các sản phẩm bổ sung sắt khác thường là ion sắt II, rất dễ gây kích ứng dạ dày. Ngoài ra chúng còn có đặc tính hấp thu tự động, không kiểm soát, dễ gây thừa sắt và tăng nguy cơ ngộ độc cho cơ thể, kéo theo tình trạng nóng trong, táo bón. Trong khi đó, Fogyma chứa thành phần chính là Sắt (III) Hydroxide Polymaltose – đây là Sắt trong nhân IPC được liên kết theo cấu trúc tương tự như ferritin. So với Sắt (II) sulfat trong các loại thuốc sắt thông thường, IPC có độ an toàn cao và độc tính thấp hơn.
Sắt (III) Hydroxide Polymaltose là phức hợp hữu cơ có vị dễ uống, tỷ lệ hấp thu cao, do đó hiệu quả điều trị cao, không ảnh hưởng tới dạ dày, ít gây táo bón; không tương tác với các thuốc có khả năng tạo phức chelate; không chuyển đổi màu răng và cảm giác dễ chịu khi sử dụng, không có vị tanh kim loại…
Thế mạnh vượt trội của thuốc sắt nước FOGYMA:
- Là sắt nước hữu cơ dạng thuốc tại VN (khác biệt so với TPCN trên thị trường).
- Thơm ngon dễ uống.
- Ít tác dụng phụ: Không gây táo bón, nóng trong, không gây nổi mụn buồn nôn.
- Không chứa đường sinh năng lượng nên không lo tiểu đường thai kì
- Dạng dùng an toàn cho trẻ em, phụ nữ
- Sản xuất trên dây truyền hiện đại tại nhà máy CPC1 Hà Nội, đạt tiêu chuẩn GMP WHO.
- Nguyên liệu nhập khẩu từ Châu Âu.
- Sản phẩm bán tại gần 20.000 nhà thuốc trên toàn quốc và các bệnh viện lớn
Fogyma sẽ là nguồn cung cấp sắt lý tưởng và an toàn, giúp mẹ có thai kỳ khỏe mạnh và giúp trẻ em phát triển toàn diện hơn.
Lưu ý: Để mang lại hiệu quả tốt nhất mẹ bầu nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng
Tìm nhà thuốc bán Fogyma gần nhất TẠI ĐÂYMua FOGYMA ở nhà thuốc > GIÁ TỐT HƠN
BẤM VÀO ĐÂY để đặt hàng CHÍNH HÃNG tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà)
Mẹ bầu cần lưu ý gì khi uống thuốc sắt?
Khi bổ sung thuốc sắt, mẹ bầu cần nhớ đây là chất dinh dưỡng khó hấp thu. Do đó, mẹ bầu cần lưu ý:
- Để tăng cường hấp thu sắt nên uống viên sắt lúc bụng đói và uống kèm với các loại nước giàu vitamin C như nước chanh, nước cam… Uống sắt trước ăn 1 – 2 giờ để cơ thể được hấp thụ sắt hiệu quả nhất.
- Khi uống bổ sung sắt, nên tránh dung nạp những loại thức uống như sữa, những sản phẩm và thực phẩm có chứa canxi. Bởi canxi sẽ gây cản trở quá trình hấp thu sắt vào cơ thể. Thời điểm uống canxi và sắt cần phải cách xa nhau.
- Khi bổ sung sắt, mẹ bầu nên uống nhiều nước và bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón. Đặc biệt, mẹ bầu chỉ nhớ uống thuốc bằng nước sôi, tránh sử dụng trà hay cà phê vì sợ làm giảm sự hấp thụ sắt.
- Cần bổ sung sắt để đảm bảo đủ lượng sắt cho cơ thể mỗi ngày. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Mẹ bầu không nên tự ý mua thuốc bổ sung sắt khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ chuyên môn.
- Khi sử dụng thuốc cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tránh hiện tượng bổ sung quá liều trong một thời gian dài có thể gây ra nguy cơ xơ gan, cơ tim, đái tháo đường…
- Hạn chế các thực phẩm gây ức chế khả năng hấp thu sắt như thực phẩm chứa tannin (trà đen, cà phê…), thực phẩm chứa phytate (các loại đậu, các loại hạt, lúa mì…).
Uống sắt và ăn các thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường hấp thu sắt.
Vuphuong đã bình luận
Em bầu 9 tuần mà đi siêu âm bác sĩ bảo chưa cần bổ sung sắt ,mà em lo quá ạ
Fogyma.vn đã bình luận
Xin chào Vũ Phương, chị cứ yên tâm theo sự chỉ định của bác sĩ nha vì bác sĩ là người thăm khám và xét nghiệm trực tiếp cho chị nên bác sĩ sẽ tư vấn cho chị những thông tin phù hợp nhất ạ.
Chúc chị có thai kỳ khỏe mạnh!
Nguyễn thị pệ đã bình luận
Bầu 9,5tuần thiêú máu dùng sp này dc k ạ?
Fogyma.vn đã bình luận
Thân chào Pệ,
Theo lý thuyết, từ tuần thứ 12 trở ra, em bé sẽ phát triển rất nhanh, vì thế mẹ cần rất chú ý bổ sung sắt để cơ thể sẵn lượng sắt, tránh thiếu máu ở những giai đoạn quan trọng. Tuy nhiên, mẹ nên uống thuốc sắt ngay từ khi phát hiện mang thai, thậm trí khi bố mẹ có kế hoạch mang thai mẹ đã phải lên kế hoạch bổ sung sắt qua thực phẩm, thuốc nhằm đảm bảo cho một cơ thể người mẹ đầy đủ nhất, sẵn sàng đón bé.
Do đó, bầu 9.5 tuần nên uống sắt bạn nhé. Liều dùng 1-2 ống Fogyma mỗi ngày, tùy thể trạng và chế độ dinh dưỡng của mẹ.
Chúc bạn có thai kỳ khỏe mạnh!
Ngọc Vy đã bình luận
Cho e hỏi đó với ng bình thường thì bổ sung sắt mỗi khi tới tháng liều lượng như thế nào ạ
Fogyma.vn đã bình luận
Chào Ngọc Vy,
Người lớn hoặc trẻ em > 12 tuổi bổ sung sắt giúp phòng ngừa thiếu máu, dùng theo liệu trình không thường xuyên, mỗi lần dùng 1 ống 10 ml, dùng 1 lần/ngày.
Bạn có thể uống cách nhật hoặc 1 tháng uống 1 đợt khoảng 5-7 ngày liên tục. Thời gian uống phụ thuộc vào thể trạng của từng người.