Sắt là khoáng chất đặc biệt quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ sơ sinh. Thiếu sắt gây thiếu máu khiến trẻ chậm lớn, còi cọc và nhiều hệ lụy khác về sức khỏe. Vậy làm thế nào để bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ hiệu quả nhất? Hãy đồng hành cùng FOGYMA để theo dõi hướng dẫn cụ thể nhé.
Mục lục
Tầm quan trọng của sắt với trẻ sơ sinh
Sắt đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng cơ thể. Chúng kết hợp với protein, tạo thành huyết sắc tố (hemoglobin), chịu trách nhiệm vận chuyển oxy đến tất cả các tế bào. Sắt còn là thành phần của nhiều protein và enzym tham gia vào quá trình trao đổi chất, cũng như góp phần củng cố hệ miễn dịch
Đối với trẻ sơ sinh, sắt không thể thiếu trong việc hỗ trợ tăng thể tích máu, phát triển não bộ, thần kinh và tăng trưởng mô. Mặc dù trẻ thường có một lượng sắt dự trữ từ khi còn trong bụng mẹ, tuy nhiên sau khi trẻ được sinh ra, lượng này sẽ giảm dần sau 4 tháng đầu đời.
Thiếu sắt có thể gây ra nhiều vấn đề như trẻ biếng ăn, phát triển chậm, tăng cân chậm, sự mất tập trung, và dễ mắc các bệnh ốm vặt. Đối với trẻ sinh non hoặc trẻ nhẹ cân, tác động có thể nghiêm trọng hơn. Bởi vậy, việc bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh là cần thiết.
Hướng dẫn từ chuyên gia bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh qua sữa mẹ
Thông thường trẻ sinh ra sẽ có lượng sắt dự trữ đủ cho tới 4 – 6 tháng tuổi, nên nhu cầu sắt trong khoảng thời gian này chưa cao và việc bú mẹ hoàn toàn có thể giúp cung cấp đủ lượng sắt cần cho bé.
Dưới đây là hướng dẫn giúp việc bổ sung sắt cho bé yêu thông qua sữa mẹ diễn ra hiệu quả nhất:
Cho trẻ bú càng sớm càng tốt
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ sơ sinh nên được bú mẹ ngay trong vài giờ đầu sau sinh. Sữa trong 3 – 4 ngày đầu hay còn gọi là sữa non sẽ có hàm lượng sắt cao lên tới 0.8mg/lit – hàm lượng cao gấp 2 – 3 lần lượng sắt trong sữa trưởng thành. Ngoài ra, sữa non còn có thể cung cấp cho trẻ lượng protein cao gấp 5 lần cùng lượng lớn kháng thể tự nhiên giúp trẻ tăng trưởng tốt và nâng cao đề kháng của cơ thể.
Ngoài ra, cho bé bú mẹ sớm là biện pháp kích thích tuyến vú tăng tiết sữa, giúp sữa mẹ tiết đều và nhiều hơn. Qua đó hạn chế tình trạng khó chịu như tắc sữa, mất sữa hay áp xe tuyến vú.
Cho bé bú sữa mẹ đủ lượng
Tùy thuộc vào độ tuổi mà lượng sữa mỗi lần bú cũng như số cữ bú trong ngày sẽ khác nhau. Việc cho bé bú đủ lượng sữa cần thiết sẽ giúp đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng, đáp ứng sự tăng trưởng của trẻ. Mẹ có thể tham khảo lượng sữa phù hợp cho bé theo bảng sau:
Độ tuổi | Số cữ bú/ngày | Số ml/cữ bú | Lưu ý |
Trong 7 ngày sau sinh | 8 – 12 cữ bú, cách nhau khoảng 2 giờ/lần | Cho bé bú theo nhu cầu, sau sinh 7 ngày trẻ có thể uống được 60ml/ngày. | Nếu bé quấy khóc, đòi ăn số lần bú có thể tăng lên. |
Trẻ từ 7 ngày tuổi – 2 tháng | 8 – 12 lần/ngày, cách nhau 2 – 3 giờ mỗi lần. | 60 – 90ml/lần | – Thời gian bú đảm bảo trong khoảng từ 10 – 20 phút để bé nhận đủ lượng sữa.
– Đây là thời điểm con ngủ nhiều, mẹ có thể đánh thức bé dậy cho bú. |
Trẻ từ 2 – 3 tháng | 5 – 7 lần/ngày | 90 – 120ml/lần | – Khoảng thời gian này bé tăng trưởng mạnh nên có những đợt bú nhiều hơn so với bình thường trong khoảng 2 – 3 ngày. |
Trẻ từ 4 – 6 tháng | 5 – 6 lần/ngày | 120 – 180ml/lần | |
Trẻ trên 6 tháng | 3 – 4 lần/ngày | 180 – 240ml/lần | – Giai đoạn này mẹ tập cho bé ăn dặm để bổ sung lượng sắt từ nguồn thức ăn. |
Cho bé bú đủ thời gian
Theo khuyến nghị, trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau sinh. Sau 6 tháng, bé bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm nhưng vẫn cần tiếp tục cho trẻ bú cho tới 24 tháng hoặc hơn.
Khi bé được 6 tháng tuổi, nhiều mẹ bắt đầu quay trở lại với công việc và không thể cho bé bú nhiều như trước, điều này có thể ảnh hưởng tới quá trình tiết sữa, khiến lượng sữa dần ít đi. Ngoài ra, có thể vì vấn đề sức khỏe nào đó mà chất lượng sữa của mẹ không còn được như ban đầu. Lúc này, mẹ có thể kết hợp cho bé bổ sung thêm sữa công thức song song với sữa mẹ.
Mẹ cần có dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý
Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt của mẹ có thể tác động đáng kể đến chất lượng sữa. Chính vì vậy, trong thời gian cho con bú, mẹ nên dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, không làm việc quá sức, đồng thời bổ sung dinh dưỡng một cách hợp lý. Tuyệt đối không nên ăn kiêng quá mức khiến sức khỏe và nguồn sữa bị ảnh hưởng.
Để tăng cường bổ sung sắt cho bé qua sữa mẹ, Bbên cạnh việc ăn uống đa dạng, đầy đủ dưỡng chất, mẹ cũng nên thêm vào thực đơn các loại thực phẩm bổ dưỡng, giàu chất sắt như:
- Thịt bò
- Trứng
- Hải sản
- Thịt lợn
- Gan động vật
- Rau màu xanh đậm
- Các loại trái cây giàu vitamin C…
Bổ sung sắt cho trẻ qua sữa mẹ liệu có đủ?
Sữa mẹ có hàm lượng sắt tự nhiên thấp (0,35mg/lít) thấp hơn sữa bò hay sữa đậu nành. Tuy nhiên, sữa mẹ lại dễ hấp thu do chứa lactoferrin – protein làm tăng khả năng gắn sắt. Tỷ lệ hấp thu sắt trong sữa mẹ có thể lên tới 50 – 70%, trong khi đó tỷ lệ hấp thu của sữa công thức chỉ vào khoảng 10% và sữa đậu nành là dưới 7%.
Đối với trẻ sinh đủ tháng và cân nặng khi sinh đạt tử 2.5kg trở lên, trẻ sẽ có lượng sắt dự trữ đạt khoảng 70 – 80mg. Lượng sắt này kết hợp với sắt trong sữa mẹ sẽ đủ đáp ứng nhu cầu của trẻ trong 4 tháng đầu đời.
Sau 4 tháng lượng sắt dự trữ ban đầu trong cơ thể bé cạn kiệt. Lúc này, bé chưa ăn dặm nên sữa mẹ là nguồn cung cấp sắt chính. Nhưng hàm lượng sắt trong sữa mẹ chỉ có 0,35mg/lít. Do đó, nếu muốn tăng cường bổ sung sắt cho trẻ qua sữa mẹ, mẹ chỉ có thể tăng lượng sữa cho bé bú.
Với các bé sinh non, sinh nhẹ cân, trẻ có mẹ bị đái tháo đường trong thai kỳ… lượng sắt dự trữ trong cơ thể rất thấp và có nguy cơ cao thiếu sắt. Nếu chỉ bổ sung sắt từ sữa mẹ không thể đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Do đó, trong các trường hợp này việc bổ sung sắt từ các nguồn khác ngoài sữa mẹ là cần thiết để đảm bảo sự phát triển.
☛ Tham khảo thêm tại: Bổ sung sắt cho trẻ hợp lý – Trong bao lâu, liều lượng?
Dấu hiệu thiếu sắt ở trẻ bú mẹ
Nếu không được cung cấp đủ lượng sắt cần thiết, bé rất dễ gặp phải tình trạng thiếu sắt với các dấu hiệu như:
- Bé bú ít, bỏ bú, biếng ăn, chậm tăng cân
- Da xanh, nhợt nhạt, nhất là vị trí lòng bàn tay, lòng bàn chân
- Tóc và móng khô, dễ gãy rụng
- Bé vận động ít hơn và thường xuyên cảm thấy mệt, thậm chí chỉ vận động nhẹ trẻ cũng thở gấp, tim đập nhanh
- Bé trằn trọc, khó ngủ, thức dậy nhiều lần trong đêm
- Dễ cáu gắt và hay quấy khóc…
☛ Tìm hiểu thêm: 8 dấu hiệu thiếu máu thiếu sắt ở trẻ
Bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh bao nhiêu là đủ?
Thực tế, lượng sắt cần thiết ở mỗi trẻ có thể khác nhau tùy từng trường hợp như cân nặng sơ sinh, lượng sữa bé bú, tình trạng sức khỏe… Để biết thông tin chính xác về liều lượng phù hợp, mẹ có thể cho bé đến gặp bác sĩ để được thăm khám, tư vấn.
Sau đây là liều lượng và thời gian bổ sung sắt cho trẻ sau sinh mẹ có thể tham khảo:
Đối tượng | Liều | Thời gian |
Trẻ sinh non | 2mg/kg/ngày | Từ tháng thứ 1 – tháng thứ 12 |
Trẻ sinh nhẹ cân dưới 1000g | 3 – 4 mg/kg/ngày | Từ tháng thứ 2 – khi con được 12 tháng. |
Trẻ sinh nhẹ cân trên 1000g | 2 – 3mg/kg/ngày | Từ tháng thứ 2 – khi con được 12 tháng. |
Trẻ 4 tháng | 1mg/kg/ngày | Từ tháng thứ 4 – cuối tháng thứ 6 hoặc sang tháng thứ 7 (thời điểm con ăn dặm 2 bữa/ngày với các món ăn từ thịt cá). |
☛ Tham khảo thêm tại: Một năm bổ sung sắt cho bé mấy lần?
Phòng ngừa thiếu sắt ở trẻ sơ sinh đang bú mẹ như thế nào?
Để phòng ngừa tình trạng thiếu sắt ở trẻ, ngoài nguồn sắt từ sữa mẹ, cha mẹ có thể bổ sung thêm cho bé thông qua bữa ăn hàng ngày và thực phẩm bổ sung.
Cụ thể:
Bổ sung sắt qua chế độ dinh dưỡng
Với trẻ đã bắt đầu ăn dặm, mẹ có thể tăng cường bổ sung sắt cho bé từ thực phẩm với các nguồn sau:
- Nguồn thực phẩm từ động vật như thịt bò, gà tây, gan động vật, pate, trứng…
- Những loại hải sản giàu heme như tôm, ngao, sò điệp, cá ngừ, cá thu, hàu…
- Các loại rau củ như cải bó xôi, đậu hà lan, khoai lang, bông cải xanh, củ cải đường…
- Các loại trái cây như nho khô, dâu tây, dưa hấu, mận tươi, mơ sấy…
- Các loại ngũ cốc và bánh mì như mì ống, bánh mì trắng…
- Thực phẩm giàu sắt khác như đậu hũ, đậu lăng, cà chua, đậu sấy khô…
Ngoài ra, để hấp thu sắt tốt, mẹ nên tăng cường cho trẻ ăn các thực phẩm có chứa nhiều vitamin C như cam, quýt, dâu tây…
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Trẻ thiếu sắt nên ăn gì? 10+ thực phẩm giàu sắt cho bé chớ bỏ qua
Bổ sung sắt qua chế phẩm chuyên biệt
Sử dụng chế phẩm bổ sung sắt là lụa chọn phù hợp để bổ sung sắt cho bé một cách nhanh chóng, đặc biệt phù hợp với các trường hợp có nguy cơ cao thiếu sắt.
Dưới đây là một số lưu ý giúp mẹ lựa chọn và sử dụng sản phẩm bổ sung sắt cho bé yêu hiệu quả hơn:
- Ưu tiên sắt hữu cơ: Trên thị trường có nhiều loại sắt khác nhau, tuy nhiên mẹ nên chọn sắt nước hữu cơ phù hợp với trẻ nhỏ, dễ uống, dễ hấp thu và ít tác dụng phụ.
- Chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng: Mẹ nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được các chuyên gia, bác sĩ khuyên dùng để đảm bảo an toàn cho bé.
- Cho bé uống đúng liều lượng: Việc uống đúng liều lượng sắt là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả sản phẩm cũng như an toàn của trẻ. Mẹ cần cho bé uống đúng liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Uống sắt đúng thời điểm: Sắt hấp thu tối đa khi đói nên uống thuốc trước bữa ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ. Nên dùng chung với vitamin C hoặc thực phẩm giàu vitamin C để tăng hấp thu sắt.
- Không cho bé uống sắt cùng lúc với sữa: Sữa và các chế phẩm từ sữa có thể cẩn trở sự hấp thu sắt. Mẹ nên tránh cho bé dùng những thực phẩm này từ 1 – 2 giờ sau khi uống sắt. Ngoài ra, không nne cho trẻ dùng các loại nước có ga.
- Vệ sinh răng miệng cho bé sau khi uống sắt: Các dạng thuốc lỏng có khả năng làm sậm màu răng của trẻ khi dùng thời gian dài nên cần súc miệng, đánh răng sau khi uống thuốc.
☛ Tìm hiểu thêm: Sắt cho trẻ sơ sinh loại nào tốt?
Ad ơi đặt hàng trên web thì mua 2 hộp fogyma có được miễn ship không?
Chào Bích Phượng. Nếu đặt mua 2 hộp Fogyma loại 20 ống hoặc 3 chai Fogyma 120ml trên website Fogyma.vn bạn sẽ được miễn phí giao hàng tận nhà.
Chúc bạn sức khỏe!
bài viết hữu ích, bé nhà mình sinh non nên mình rất quan tâm đến việc bổ sung sắt cho con. Cảm ơn tác giả
Chào Vân. Cảm ơn bạn đã tương tác. Nếu cần tư vấn chi tiết về việc bổ sung sắt cho bé, bạn vui lòng liên hệ tổng đài 1900 545 518.
Chúc bạn sức khỏe!
ôi lúc bầu mình dùng Fogyma này, không ngờ em này còn dùng được cho cả trẻ sơ sinh. mà bé nhà mình 5 tháng vẫn bú mẹ hoàn toàn thì có nên dùng thêm sắt không nhỉ?
Chào Hoàng Thị Bích Ngọc, Fogyma chứa thành phần 100% sắt hữu cơ với khả năng hấp thu và độ an toàn cao, dùng được cho cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Bé nhà bạn được 5 tháng, lúc này lượng sắt dự trữ trong cơ thể con đã cạn kiệt và sữa mẹ chỉ cung cấp một lượng sữa nhỏ, nếu muốn tăng cường bổ sung sắt cho bé, bạn có thể tăng lượng sữa cho con bú hoặc cho bé sử dụng thêm các chế phẩm chứa sắt. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Chúc bạn sức khỏe!