Bổ sung sắt cho trẻ 3 – 4 tuổi – Hướng dẫn chuẩn từ chuyên gia

Fogyma nhận được rất nhiều câu hỏi từ nhiều cha mẹ liên quan tới vấn đề bổ sung sắt cho bé từ 3 – 4 tuổi như thế nào đúng cách. Bài viết sau đây là những cách bổ sung sắt cho trẻ ở độ tuổi này mà các mẹ có thể bỏ túi và áp dụng cho bé yêu của mình nhé.

Vai trò của sắt với trẻ 3 – 4 tuổi

Trẻ ở giai đoạn từ 3 – 4 tuổi bắt đầu tò mò và tìm hiểu thế giới xung quanh. Đây là giai đoạn trẻ phát triển mạnh về thể chất, ngôn ngữ và tư duy. Vì vậy, 3 – 4 tuổi được coi là giai đoạn vàng để mẹ bổ sung các chất dinh dưỡng cho con. Ngoài bổ sung kẽm, canxi, mẹ đừng quên vi chất quan trọng đó chính là sắt.

Dưới đây là những lợi ích của sắt mang lại với bé 3 – 4 tuổi:

• Sắt là thành phần cấu tạo nên hemoglobin giúp vận chuyển oxy từ phổi tới các cơ quan trọng cơ thể. Cung cấp đủ sắt giúp trẻ phát triển tốt, hạn chế nguy cơ thiếu hụt oxy ở các tổ chức đặc biệt như cơ bắp, tim và não bộ. Nếu thiếu sắt bé sẽ rơi vào tình trạng thiếu máu, cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, sau đó cơ thể yếu ớt, chậm phát triển, còi cọc.
• Sắt thám gia vào cấu tạo nhiều enzyme trong cơ thể, đặc biệt trong chuỗi hô hấp nguyên tố sắt đóng vai trò vận chuyển điện tích. Thiếu sắt khiến bé lười ăn, bị táo bón, cơ thể còi cọc, thậm chí móng tay bị biến dạng, rụng tóc…
• Sắt còn tham gia vào hệ miễn dịch trong cơ thể, là thành phần của enzyme có trong hệ miễn dịch tạo hàng rào bảo vệ, ngăn chặn tác nhân có hại xâm nhập. Với trẻ ở giai đoạn 3 – 4 tuổi hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng, giúp bé ngăn ngừa các yếu tố gây hại, thoải sức khám phá thế giới xung quanh.

Nhiều nghiên cứu khoa học còn chỉ ra rằng, thiếu sắt còn ảnh hưởng tới nhiều bộ phận khác trong cơ thể như hệ tiêu hóa, hô hấp, thần kinh. Bởi vậy mà việc bổ sung sắt cho bé 3 – 4 tuổi rất quan trọng. Đây được coi là tiền đề giúp bé tăng trưởng và phát triển toàn diện. Có thể thấy bổ sung sắt cho bé giai đoạn này mang lại vô số lợi ích, tuy nhiên cha mẹ cần xem xét và bổ sung sắt cho bé đúng liều lượng và đúng cách, tránh để thiếu hoặc thừa.

Dấu hiệu cảnh báo bé 3 – 4 tuổi thiếu sắt

Để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của trẻ, cha mẹ sẽ phải cung cấp hàm lượng lớn sắt cho bé. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt không đúng cách có thể khiến bé bị ngộ độc và nhiều hệ lụy ảnh hưởng tới sức khỏe. Dưới đây là một số dấu hiệu thiếu sắt ở bé, mẹ “bỏ túi” để có những biện pháp xử lý phù hợp nhé.

• Da dẻ xanh xao; niêm mạc tái nhợt đặc biệt là lòng bàn tay, bàn chân, niêm mạc họng, kết mạc mắt.
• Chậm chạp, ít nói, tay chân yếu ớt, không có độ săn chắc, hay buồn ngủ, không chịu chơi.
• Hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, mất tập trung.
• Cân nặng giảm, biếng ăn, rối loạn tiêu hóa, trẻ còi cọc hơn bạn bè đồng trang lứa.
• Ngủ không ngon giấc.
• Tóc bạc màu, rụng nhiều.
• Thiếu sắt nặng trẻ có dấu hiệu rối loạn ăn uống, thích ăn những đồ không phải thực phẩm như bụi bẩn, đất sét…
• Hệ miễn dịch suy giảm, trẻ thường xuyên bị mắc bệnh viêm nhiễm như viêm đường hô hấp, viêm phế quản, dễ ốm vặt…

Đọc thêm: Cảnh báo tình trạng thiếu sắt, kẽm ở trẻ

“Nắm rõ” bí quyết bổ sung sắt cho trẻ 3 – 4 tuổi

Trẻ ở giai đoạn từ 3 – 4 tuổi chủ yếu hấp thụ sắt từ chế độ ăn uống hàng ngày và thông qua đường uống bổ sung. Dưới đây là 2 cách mà mẹ có thể áp dụng cho bé.

Xây dựng thực đơn giàu sắt cho bé 3 – 4 tuổi

Bổ sung sắt cho trẻ 3 – 4 tuổi từ thực phẩm là cách đầu tiên mà mẹ nghĩ tới. Đây là phương pháp đơn giản nhất, dễ thực hiện mà lại tiết kiệm chi phí. Ở độ tuổi này, bé có thể xử lý thức ăn thuần thục gần như người lớn. Theo đó, mẹ lựa chọn chế biến các thực phẩm giàu sắt cho bé hàng ngày. Cần đa dạng thực đơn, tránh để bé nhàm chán nhằm giúp con hấp thụ tốt nhất. Một số thực phẩm giàu sắt cho bé 3 – 4 tuổi như:

1. Sắt từ động vật

Ở nhóm thực phẩm này, sắt tồn tại dưới dạng heme nên có khả năng hấp thụ rất cao. Loại sắt này thường được tìm thấy trong:

• Thịt đỏ: Trẻ 3 – 4 tuổi đã có thể xử lý thức ăn thô tốt nên mẹ hoàn toàn có thể sử dụng các loại thịt như thịt bò, thịt cừu, thịt dê… để nấu cháo, xào hoặc hầm canh. Đây không chỉ là những món ăn hấp dẫn mà còn phù hợp với độ tuổi này của bé.
• Gan động vật: Mẹ hoàn toàn có thể sử dụng thực phẩm này để làm các món ăn phù hợp với sở thích của bé như xào, sốt chua ngọt… Trung bình 100g gan lợn có chứa 12mg sắt. Tuy nhiên, trong gan có chứa nhiều độc tố nên mẹ chỉ cho bé dùng 2 – 3 lần/tuần thôi nhé.
• Hải sản: Một số loại hải sản như sò, ốc, hến, tôm, cua… rất giàu sắt mà mẹ không nên bỏ qua khi xây dựng thực đơn ăn uống cho bé giai đoạn này. Trong 100g cua đồng có chứa khoảng 4,7mg sắt, 100g tôm khô có chứa khoảng 4,6mg sắt cần thiết.

2. Sắt thực vật

Sắt ở nhóm thực phẩm này tồn tại dưới dạng noheme, khả năng hấp thu và chuyển hóa thấp hơn. Loại sắt này thường hiện diện trong các loại rau xanh, củ quả, ngũ cốc, trái cây sấy khô.

• Rau xanh lá đậm: Các loại rau như súp lơ, rau bina, cải bắp… chứa nhiều sắt từ 2,5 – 6,4mg mỗi cốc nấu chín. Không chỉ vậy, rau xanh lá còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất khác cần thiết cho bé.
• Các loại đậu: Đậu xanh, đậu đỏ, đậu lăng, đậu mắt đen, đậu nướng… có chứa trung bình khoảng 3mg sắt trong 100g.
• Các loại hạt: Óc chó, hạt mè, hướng dương, hạt thông, hạt chia… là những loại hạt giàu sắt mà mẹ chớ bỏ qua khi chuẩn bị đồ ăn cho bé.
• Ngũ cốc và các sản phẩm ngũ cốc: Bánh mì, bánh yến mạch, lúa mạch đen, bột cám, bột ngô… có chứa hàm lượng sắt không nhỏ. Mẹ có thể dùng nhiều loại cho bé để cung cấp sắt cùng các vitamin và khoáng chất quan trọng khác như chất xơ, kẽm, canxi, vitamin B…

Ngoài các thực phẩm kể trên, bé 3 – 4 tuổi có thể dùng trứng, thịt gia cầm, socola đen, bí ngô… để bổ sung sắt. So với sắt từ động vật, sắt từ thực vật hấp thu kém hơn nên nếu bé ăn thiên chay có nguy cơ cao thiếu hụt vi chất này. Vì vậy, mẹ nên cân đối thực đơn cho bé. Tăng cường vitamin C để bé hấp thụ và chuyển hóa sắt tốt hơn, có thể cho bé dùng sắt với nước cam, nước chanh… Hạn chế các thực phẩm làm giảm hấp thu sắt như cà phê, trà, canxi…

☛ Tham khảo thêm tại: Hướng dẫn bổ sung sắt và vitamin c cho trẻ đúng chuẩn

Sử dụng sản phẩm bổ sung

Dùng thực phẩm giàu sắt cho bé an toàn, dễ thực hiện. Tuy nhiên, theo các chuyên gia cơ thể người chỉ hấp thụ được khoảng 5 – 15% lượng sắt từ thực phẩm. Và để bổ sung đủ nhu cầu sắt ở độ tuổi 3 – 4, trẻ cần 160mg thực phẩm tương đương 23 lòng đỏ trứng. Và điều này gần như không tưởng.

Để bé hấp thụ tốt sắt, mẹ có thể sử dụng thêm các chế phẩm bổ sung. Phương pháp này cho hiệu quả nhanh, an toàn nếu mẹ lựa chọn đúng sản phẩm và sử dụng đúng cách. Nhằm chọn những sản phẩm bổ sung sắt uy tín, mẹ nên dựa vào các tiêu chí như độ an toàn, nguồn gốc rõ ràng, khả năng hấp thu cao và dễ uống.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Top 8 thuốc bổ sung sắt cho trẻ được tin dùng

Lưu ý quan trọng khi bổ sung sắt cho trẻ 3 – 4 tuổi

Việc bổ sung sắt cho bé 3 – 4 tuổi là điều rất cần thiết, tuy nhiên để đạt hiệu quả tốt nhất mẹ cần “bỏ túi” những nguyên tắc sau:

Liều lượng và thời gian bổ sung sắt

Bổ sung sắt cho trẻ 3 – 4 tuổi cần tuân thủ theo đúng liều lượng hướng dẫn. Bé 3 – 4 tuổi cần 7mg sắt/ ngày. Mẹ có thể dùng thực phẩm và sản phẩm tăng cường sắt. Thời gian uống sắt cho bé nên duy trì trong khoảng từ 2 – 3 tháng. Tuy nhiên, tùy tình trạng sức khỏe của bé mà liệu trình có thể khác nhau. Mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bổ sung vi chất này cho bé yêu nhé.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Bổ sung sắt cho trẻ hợp lý – Trong bao lâu, liều lượng?

Thời điểm bổ sung sắt cho bé

Sắt hấp thụ tốt nhất khi đói, mẹ cho trẻ dùng sắt vào sáng sớm trước ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ. Đây là thời điểm phù hợp để hấp thu sắt, bởi sau một giấc ngủ dài nồng độ canxi trong máu đang ở mức thấp. Lúc này, dùng sắt sẽ không bị cản trở bởi vi chất nào. Với trường hợp bé bị bệnh dạ dày mẹ có thể cho con dùng sắt vào bữa ăn, bắt đầu với liều thấp và tăng từ từ.

Dùng thừa sắt có sao không?

Bổ sung sắt sai cách hoặc dư thừa có thể khiến trẻ rơi vào tình trạng ngộ độc với các dấu hiệu như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng, nặng hơn có thể gặp các vấn đề như tim mạch, huyết áp, thần kinh, xương khớp… Do đó, khi có các dấu hiệu thiếu sắt mẹ nên đưa bé đi gặp bác sĩ. Sau khi tiến hành xét nghiệm, chẩn đoán chính xác tình trạng thiếu sắt, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp bổ sung sao cho phù hợp.

Nên và không nên khi dùng sắt

• Bé dùng sắt mẹ nên tăng cường sử dụng vitamin C bởi vitamin C làm tăng khả năng hấp thu sắt của cơ thể. Có thể tận dùng thực phẩm giàu vitamin C hàng ngày (cam, chanh, bưởi, dâu tây, ớt chuông…), hoặc viên uống bổ sung vitamin C cho bé.
• Hạn chế các thực phẩm cạnh tranh làm cản trở hấp thu sắt như trà, cà phê, đồ ăn cay nóng, đồ uống có ga, canxi…

☛ Xem tiếp: Thuốc sắt nào tốt cho bé?