Sắt có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ. Bởi vây mà khi nuôi con bằng sữa công thức, có nhiều cha mẹ băn khoăn liệu có phải bổ sung thêm sắt hay không? Để giải đáp chi tiết về vấn đề này, mời bạn đọc theo dõi nội dung bài viết sau đây.
Mục lục
Vai trò của sắt với sự phát triển của trẻ
Tuy là vi chất hiện diện trong cơ thể với lượng rất nhỏ nhưng sắt lại rất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ em. Sắt là yếu tố cần thiết để tạo ra huyết sắc tố, thành phần quan trọng vận chuyển oxy của các tế bào hồng cầu. Tế bào hồng cầu có nhiệm vụ cung cấp oxy cho tất cả tế bào của cơ thể. Khi thiếu sắt, cơ thể không đủ nhiên liệu để tạo máu gây ảnh hưởng tới sức khỏe, gây hoa mắt, chóng mặt, yếu cơ bắp, thậm chí suy tim.
Thiếu sắt còn gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, khiến trẻ biếng ăn, kém hấp thu. Tác động tới hệ thần kinh khiến trẻ luôn cảm thấy mệt mỏi, kích thích, gây rối loạn dẫn truyền thần kinh. Sắt còn tham gia vào tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Bởi vậy mà thiếu sắt khiến trẻ thường xuyên bị ốm vặt, dễ mắc các bệnh đường hô hấp… do suy giảm sức đề kháng.
Bổ sung đủ sắt cho bé là điều cần thiết và quan trọng. Tùy từng độ tuổi mà nhu cầu sắt của trẻ sẽ khác nhau. Bổ sung sắt thông qua sữa mẹ, chế độ dinh dưỡng hàng ngày và sản phẩm bổ sung sắt. Cha mẹ cần nắm rõ nhu cầu sắt của bé và bổ sung ĐÚNG & ĐỦ nhé.
Trẻ bú sữa công thức có cần bổ sung sắt không?
Bởi sắt trong sữa công thức có tỷ lệ thấp thu thấp từ 4 – 12%, thấp hơn nhiều lần so với sữa mẹ (sắt trong sữa mẹ được hấp thu 50 – 70%). Vì vậy, nếu trẻ bú sữa công thức mẹ vẫn cần bổ sung sắt trong một số trường hợp như sau:
- Trẻ sinh non (sinh trước tuần thứ 37).
- Trẻ sinh nhẹ cân (được tính khi cân nặng của bé sau sinh dưới 2,5kg).
- Bé 4 tháng tuổi dùng sữa công thức có chứa ít sắt hoặc bổ sung đồng thời sữa công thức và sữa mẹ.
- Trẻ uống sữa công thức có các biểu hiện thiếu sắt như da xanh xao, niêm mạc nhợt, trẻ biếng ăn, khó ngủ, thường xuyên ốm vặt…
Với nhóm trẻ thuộc đối tượng trên, việc bổ sung sắt là cần thiết. Tuy nhiên, cần tuân thủ theo nguyên tắc “cá nhân hóa”, tức là mỗi trẻ sẽ có thể trạng khác nhau nên bổ sung với liều lượng và thời gian uống khác nhau. Tốt nhất, cha mẹ nên đưa bé thăm khám bác sĩ cụ thể để được tư vấn chuẩn nhất về liều lượng, thời gian.
Trẻ bú sữa công thức cần bổ sung sắt liều, thời gian bao lâu?
Đối với trẻ bú sữa công thức, liều lượng và thời gian bổ sung sắt theo từng độ tuổi như sau:
1. Đối với trẻ sinh thiếu tháng
Liều lượng: Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, trẻ sinh thiếu tháng cần phải được bổ sung sắt từ tháng đầu tiên sau khi sinh. Nếu bé sử dụng sữa công thức, liều bổ sung sắt sẽ được tính như sau: 1mg/kg/ngày.
Thời gian bổ sung: Từ tháng đầu tiên sau sinh cho tới khi bé được 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý nếu bé đang có chỉ định truyền hồng cầu thì không cho bé uống sắt để tránh tình trạng quá tải sắt nguy hiểm cho sức khỏe.
2. Đối với trẻ sinh nhẹ cân
Theo khuyến cáo của Hiệp hội nhi khoa Canada, trẻ sinh nhẹ cân bú sữa công thức bổ sung sắt như sau:
– Với trường hợp cân nặng trên 1000g
- Bé cần uống 2 – 3mg sắt/kg/ngày.
- Thời gian: Từ tuần thứ 6 – 8 sau sinh cho tới 12 tháng tuổi.
Nếu cha mẹ đang bổ sung cho bé loại sữa công thức với hàm lượng sắt cao 12mg/lít có thể không cần bổ sung sắt trực tiếp.
– Với trường hợp cân nặng sau sinh dưới 1000g
- Bé cần uống 3 – 4 mg sắt/kg/ngày
- Thời gian: Từ tháng thứ 2 sau sinh cho tới khi 12 tháng tuổi.
3. Đối với trẻ từ 4 tháng bú sữa công thức hoàn toàn
Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ, trong sữa công thức có hàm lượng sắt từ 10 – 12mg/lít có thể cung cấp đủ lượng sắt cần thiết cho trẻ sơ sinh trong năm đầu đời. Do đó, với những trẻ nhóm này không cần phải bổ sung thêm sắt dự phòng.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: “Bỏ túi” mẹo bổ sung sắt cho trẻ 4 – 5 – 6 tháng tuổi
4. Đối với trẻ trên 4 tháng tuổi bú sữa công thức không hoàn toàn
Những bé sử dụng sữa công thức chứa ít sắt hoặc bú sữa công thức không hoàn toàn vẫn có nguy cơ thiếu sắt. Do đó, cha mẹ vẫn cần bổ sung sắt dự phòng cho con khi con được 4 tháng tuổi, đây là giai đoạn lượng sắt dự trữ trong thai kỳ cạn kiệt, bé lại chưa ăn dặm nên rất dễ thiếu sắt.
- Khi trẻ bước vào tháng thứ 4 cần được bổ sung sắt với liều lượng 1mg sắt/kg/ngày.
- Thời gian: Liên tục tới khi con ăn dặm được 2 bữa/ngày với các loại thực phẩm đa dạng, giàu sắt (thông thường tới tháng thứ 6,7).
5. Đối với trẻ trong độ tuổi ăn dặm
Trẻ 6 tháng tuổi bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm, bổ sung sắt thông qua sữa công thức kết hợp thực phẩm. Tuy nhiên, ở giai đoạn này con vẫn có nguy cơ thiếu sắt với nhiều nguyên nhân khác nhau như biếng ăn dài ngày, chế độ ăn kém dinh dưỡng, do bệnh lý (nhiễm giun sán, viêm ruột, chảy máu tiêu hóa…).
Cha mẹ vẫn nên thường xuyên theo dõi sức khỏe của bé để kịp thời phát hiện các dấu hiệu thiếu sắt. Con cần được thăm khám bác sĩ cụ thể để chẩn đoán chính xác và có biện pháp điều trị đúng cách.
Nếu bé được chẩn đoán thiếu sắt, sẽ được chỉ định bổ sung sắt. Liều khởi đầu là 3mg/kg/ngày. Mỗi đợt bổ sung có thời gian tối thiếu 3 tháng liên tục và không vượt quá 6 tháng nhằm tránh hiện tượng thừa sắt.
Bổ sung sắt cho trẻ bú sữa công thức cần lưu ý gì?
Nhằm mang lại hiệu quả tối ưu, khi bổ sung sắt cho trẻ bú sữa công thức cha mẹ cần ghi nhớ những điểm sau đây:
Lựa chọn loại sữa phù hợp
Không phải tất cả loại sữa công thức đều phù hợp với trẻ. Tùy từng thể trạng, cơ địa và sở thích của bé mà mẹ nên chọn loại sữa cho phù hợp.
- Đối với bé sinh non, sinh nhẹ cân cần lựa chọn loại sữa công thức giàu sắt và năng lượng để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng nhanh của bé.
- Với những bé sinh đủ tháng, mẹ ưu tiên cho con bú mẹ hàn toàn, bổ sung sắt trực tiếp cho tới khi bé được 4 tháng tuổi.
Khi trẻ qua tháng thứ 6, mẹ có thể bổ sung thêm sữa công thức giàu sắt vào chế độ ăn cho con. Tuy nhiên, sắt có trong sữa công thức khó hấp thu nên dễ gây táo bón. Để phòng ngừa táo bón, mẹ có thể bổ sung thêm chất xơ cho bé thông qua các loại rau củ quả tươi.
Lựa chọn sắt dễ hấp thu
Trẻ bú sữa công thức, mẹ nên lựa chọn loại sắt dễ hấp thu nhằm hạn chế tối đa tình trạng táo bón. Trong các loại sắt dành cho bé hiện nay, sắt nước hữu cơ được các chuyên gia khuyên dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là loại sắt cơ thể hấp thu tốt, hạn chế các tác dụng phụ thường thấy ở sắt.
Loại sắt được các bác sĩ nhi khoa khuyên dùng là sắt nước hữu cơ Fogyma. Thuốc sắt nước hữu cơ Fogyma được sản xuất bởi Công ty Cổ phần Dược phẩm CPC1 Hà Nội – đơn vị dược phẩm tiên phong trong công nghệ dược phẩm, đáp ứng đầy đủ những tiêu chuẩn nghiêm ngặt nhất trong sản xuất thuốc hiện đại.
Thành phần của Fogyma là sắt (III) hydroxyd polymaltose IPC) trong Fogyma có cấu trúc tương tự với Ferritin (một protein tồn tại trong các tế bào máu có vai trò quan trọng trong dự trữ sắt của cơ thể). Khi uống sẽ hấp thu sắt một cách tối ưu hơn nhiều so với các chế phẩm sắt thông thường. Bên cạnh đó, hoạt chất sắt có trong Fogyma không bị ảnh hưởng hấp thu bởi các loại thức ăn hay sữa nên bạn có thể dùng nhiều thời điểm khác nhau mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
IPC có trong Fogyma có cấu trúc hữu cơ ổn định, không bị ion hóa nên ít gây kích ứng đường tiêu hóa, giảm tối đa tình trạng nóng trong, táo bón, tiêu chảy khi uống sắt. Bên cạnh đó, Fogyma là đường điều vị, không tăng sinh năng lượng. Vị ngọt dịu, hương trái cây thơm ngon rất dễ uống.
Thuốc sắt Fogyma với nguyên liệu nhập khẩu 100% từ Ý, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ BFS hiện đại bậc nhất châu Âu giúp hạn chế được tối đa sự xâm nhập của vi khuẩn, đảm bảo vô khuẩn, giữ được hoạt chất từ nguyên liệu đầu vào.
Sản phẩm đã được Bộ Y tế cấp phép, đảm bảo chất lượng, an toàn khi đến tay người tiêu dùng. Cho tới nay, Fogyma vẫn luôn được các bác sĩ tại bệnh viện tuyến đầu đánh giá cao và được hàng triệu người dùng tin tưởng sử dụng.
Tìm nhà thuốc bán Fogyma gần nhất TẠI ĐÂYMua FOGYMA ở nhà thuốc > GIÁ TỐT HƠN
BẤM VÀO ĐÂY để đặt hàng CHÍNH HÃNG tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà)
Chọn thời điểm uống sữa và sắt thích hợp
Như bạn đã biết, hầu hết các loại sữa công thức đều có chứa hàm lượng canxi cao. Canxi cạnh tranh hấp thu với sắt tại ruột. Do đó, mẹ cần lưu ý thời điểm uống sắt và canxi cần cách nhau ít nhất 30 phút – 1 giờ. Mẹ nên cho con uống sắt vào buổi sáng, khi đói để cơ thể hấp thu sắt tốt nhất.
Chẳng hạn, với trẻ chưa ăn dặm mẹ nên cho bé uống sắt vào buổi sáng. Sau khi uống sắt khoảng 30 phút, mẹ mới cho bé uống sữa công thức. Còn với bé trong giai đoạn ăn dặm, mẹ nên cho bé uống trước ăn sáng 1 giờ và cho con uống sữa công thức vào bữa phụ trong ngày.
Uống sữa đúng liều lượng
Theo nghiên cứu, có tới 80% trẻ thiếu máu do thiếu sắt xuất phát từ việc uống quá nhiều sữa so với nhu cầu mỗi ngày. Nguyên nhân vì trong sữa còn chứa nhiều vi chất khác như canxi, đồng, kẽm, phốt pho… Bổ sung quá nhiều vi chất này vô tình tranh chấp với sắt khiến cơ thể giảm hấp thu sắt gây thiếu sắt. Ngoài ra, uống sữa nhiều khiến trẻ nhanh no nên giảm ăn các món giàu sắt khác.
Bổ sung đủ liều lượng sữa cho bé theo độ tuổi là cần thiết, cụ thể:
- Giai đoạn tháng đầu sau sinh: Trẻ bú 60ml/lần
- 1- 2 tháng tuổi bú khoảng 90 – 120ml/lần, với 4 – 5 cữ/ngày.
- 6 – 12 tháng: Bú khoảng 180 – 240ml/lần, 3 – 4 cữ/ngày.
Mẹ cũng có thể xác định lượng sữa cho bé cần bổ sung hàng ngày dựa theo cân nặng. Công thức như sau: 150ml x với số cân nặng hiện tại. Ví dụ như bé nặng 8 kg, thì cần 150×8 = 1200ml sữa trong ngày.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Song song với việc bổ sung sắt, mẹ đừng quên xây dựng chế độ ăn uống cho trẻ khoa học, bổ sung các thực phẩm giàu sắt từ:
- Các loại thịt đỏ
- Trứng
- Hải sản (tôm, cua, cá hồi, cá mòi, hến…)
- Các loại hạt (đậu phộng, quả hồ đào, quả óc chó, hạt mè, hạt hướng dương…)
- Các loại rau lá xanh (bông cải xanh, rau bó xôi, cải xoăn…)
- Ngũ cốc
Kết hợp bổ sung với các thực phẩm giàu vitamin C để trẻ tăng cường hấp thu sắt nhé. Các trái cây họ cam quýt, dưa hấu, dâu tây, xoài, ớt chuông, cà chua… là những thực phẩm giàu sắt mà mẹ không nên bỏ qua.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Hướng dẫn bổ sung sắt và vitamin c cho trẻ đúng chuẩn
