Bổ sung sắt cho trẻ là việc cần thiết trong nhiều trường hợp, đặc biệt với các bé bị thiếu máu thiếu sắt. Vậy nhưng thực tế uống sắt có thể gây ra một số tác dụng phụ nhất định. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về tác dụng phụ khi trẻ uống sắt cũng như cách khắc phục để việc bổ sung sắt cho bé diễn ra hiệu quả hơn nhé!
Mục lục
Vì sao trẻ cần uống sắt?
Sắt là vi chất thiết yếu của cơ thể người. Chúng không thể thiếu trong quá trình sản xuất hồng cầu, đồng thời có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy đến các tế bào, cơ quan trong cơ thể.
Với trẻ em, việc cung cấp đủ sắt rất cần thiết cho sự phát triển thể chất và trí não. Theo đó, thiếu sắt có thể khiến trẻ bị mệt mỏi, suy nhược, chán ăn, giảm khả năng ghi nhớ và tập trung… ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và học tập.
Thông thường, trẻ có thể được bổ sung sắt thông qua chế độ ăn, tuy nhiên, khả năng hấp thu sắt từ thực phẩm là khá hạn chế, chỉ vào khoảng 5 – 15% (tùy loại thực phẩm và cách chế biến). Do đó, trong nhiều trường hợp, cho trẻ sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt là cần thiết, nhất là với các bé bị thiếu máu thiếu sắt, có nguy cơ thiếu máu thiếu sắt hoặc mới ốm dậy…
Xem thêm: Bổ sung sắt cho trẻ trong bao lâu?
Cơ chế hấp thu sắt từ các sản phẩm bổ sung
Các sản phẩm bổ sung sắt hiện có nhiều dạng khác nhau như viên nang, viên nén, siro (dạng lỏng) và cả viên nhai. Thành phần của các sản phẩm này cũng khác nhau tùy loại, thường là sắt sulfat hoặc các dạng hóa học khác như gluconate và fumarate.
Khi trẻ uống sắt, quá trình hấp thụ sắt sẽ bắt đầu từ dạ dày, di chuyển qua thành tá tràng và cuối cùng là ở ruột non. Cơ thể chỉ có thể hấp thu sắt ở dạng Fe2+ nên acid clohidric (HCl) và acid ascorbic (vitamin C) có vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi Fe3+ thành Fe2+, tăng khả năng hấp thụ sắt. Sau đó, enzyme pepsin trong dạ dày sẽ phân hủy các hợp chất hữu như đường và acid amin để tách sắt ra khỏi chúng, giúp cơ thể hấp thụ sắt dễ hơn.
Ngoài ra, quá trình hấp thu sắt cũng bị ảnh hưởng bởi hai yếu tố chính là nhu cầu sắt và lượng sắt dự trữ trong cơ thể. Theo đó, nếu thiếu sắt, cơ thể sẽ hấp thụ nhiều sắt hơn qua niêm mạc ruột, từ đó vào máu và cuối cùng là tĩnh mạch cửa. Trong khí đó, nếu cơ thể có dư lượng sắt dự trữ, lượng sắt hấp thụ qua niêm mạc ruột sẽ giảm. Sắt thừa sau đó sẽ được kết hợp với apoferritin để tạo thành ferritin trong bào tương của tế bào niêm mạc ruột. Sau cùng, các ferritin này sẽ được đào thải ra bên ngoài cơ thể thông qua quá trình bong biểu mô ruột.
Tác dụng phụ khi trẻ uống sắt
Thực tế việc sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt cho trẻ có thể gây ra một số tác dụng phụ nhất định. Tuy nhiên, các phản ứng này có thể thay đổi phụ thuộc sức khỏe và cơ địa của mỗi bé. Mặt khác, việc sử dụng sắt không đúng liều lượng hoặc lạm dụng sắt trong thời gian dài cũng là nguyên nhân dẫn đến những tác dụng phụ nguy hiểm.
Những tác dụng phụ khi trẻ uống sắt có thể kể đến bao gồm:
Tác dụng phụ tại thời điểm sử dụng
Không phải tất cả các trường hợp bổ sung sắt cho trẻ đều gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, trẻ vẫn có thể gặp phải những tác dụng phụ tạm thời như:
Kích ứng tiêu hóa: Trong thời gian bổ sung sắt, một số trẻ có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do sắt làm kích thích niêm mạc của dạ dày và ruột, khiến bé cảm thấy khó chịu, đồng thời dẫn đến những ảnh hưởng về tiêu hóa.
Tìm hiểu thêm: Trẻ uống sắt bị tiêu chảy phải làm sao?
Triệu chứng dị ứng: Mặc dù không phổ biến tuy nhiên một số trẻ có thể có phản ứng dị ứng với sắt hoặc các thành phần trong sản phẩm. Tình trạng này làm xuất hiện các phản ứng dị ứng như mẩn ngứa, phát ban, sưng mặt, môi, khó thở… Nếu trẻ gặp phải bất kỳ dấu hiệu dị ứng nào, cần cho bé ngừng sử dụng ngay và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám, xử lý kịp thời.
Biểu hiện khác: Một số biểu hiện khác có thể gặp phải ở trẻ khi bổ sung sắt bao gồm thay đổi màu sắc của răng, phân chuyển màu đen… Đây đều là những phản ứng bình thường và mẹ không cần quá lo lắng.
Tác dụng phụ do sử dụng sai cách
Việc sử dụng thuốc quá liều lượng cho phép hoặc lạm dụng sắt trong thời gian dài có thể khiến trẻ gặp phải những tác dụng phụ nghiêm trọng hơn, bao gồm:
Tổn thương gan: Sử dụng quá liều lượng sắt có thể dẫn đến dư thừa sắt, tình trạng này làm tăng áp lực lên gan, thúc đẩy quá trình oxy hóa gan, dẫn đến những tổn thương tại mô gan và suy gan, thậm chí ung thư gan.
Ảnh hưởng hệ tim mạch: Nồng độ sắt trong máu cao có thể ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu và chức năng bơm máu của tim, gây rối loạn nhịp tim, thậm chí dẫn đến suy tim.
Viêm khớp: Lượng sắt dư thừa trong máu có thể có thể lắng đọng tại khớp xương, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, tấn công gây viêm nhiễm và làm tổn thương mô, dẫn đến viêm khớp.
Thay đổi sắc tố da: Nồng độ sắt vượt quá mức cho phép sẽ khiến sắt thừa tích tụ tại các mô trong cơ thể, gây tình trạng biến đổi sắc tố da, khiến da sạm màu, đặc biệt là khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Tác động tiêu cực đến buồng trứng: Ở bé gái, sắt dư thừa có thể làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển của buồng trứng, gây ra các vấn đề như không rụng trứng, dậy thì muộn, rối loạn kinh nguyệt…
Các bệnh lý khác: Dư thừa sắt cũng có thể làm yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính có liên quan đến viêm nhiễm ở trẻ và bệnh tiểu đường. Ngoài ra, tình trạng thừa sắt cũng thúc đẩy các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh như Parkinson, Alzheimer, ADHD hoặc các triệu chứng như tinh thần không ổn định, thường xuyên lo lắng, mệt mỏi và kích động.
Lưu ý khi cho trẻ uống sắt để đảm bảo an toàn
Để tránh những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra, khi bổ sung sắt cho trẻ, ta cần lưu ý:
Sử dụng sản phẩm chất lượng
Khi bổ sung sắt cho bé, mẹ nên chọn những sản phẩm từ các nhà sản xuất uy tin, có nguồn gốc rõ ràng, đã được kiểm chứng an toàn và chất lượng. Ngoài ra, mẹ nên ưu tiên các sản phẩm được cấp phép bởi các cơ quan có thẩm quyền và chỉ nên mua hàng tại các địa chỉ đáng tin cậy.
Tham khảo: Top 8 thuốc sắt cho trẻ được tin dùng
Dùng đúng liều lượng
Mẹ nên cho bé sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và hạn chế tối đa tác dụng phụ.
Tùy độ tuổi, cân nặng và tình trạng sức khỏe cụ thể của trẻ, liều lượng sắt sử dụng có thể khác nhau. Mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để biết liều dùng phù hợp nhất với bé.
Uống đúng thời điểm
Thời điểm uống sắt cũng rất quan trọng để làm giảm nguy cơ tác dụng phụ và đảm bảo hiệu quả bổ sung sắt. Theo đó, mẹ nên cho bé uống sắt vào lúc bụng bé trống rỗng, lý tưởng nhất là trước bữa sáng hoặc bữa trưa khoảng 1 giờ. Ngoài ra, mẹ cũng có thể cho bé uống sắt sau ăn 2 giờ. Tuy nhiên, cần tránh cho con uống sắt vào buổi tối vì ban đêm hệ tiêu hóa của bé sẽ hoạt động chậm hơn, làm ảnh hưởng đến khả năng hấp thu sắt, dẫn đến sự lắng đọng của khoáng chất này.
Dùng đủ liệu trình
Theo khuyến nghị, liệu trình bổ sung sắt cho trẻ nên kéo dài từ 2 – 3 tháng để có thể đạt được hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, thời gian uống sắt có thể thay đổi tùy vào tình trạng sức khỏe của bé. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn liệu trình phù hợp với bé, từ đó cung cấp sắt cho trẻ một cách tối ưu, đảm bảo sự phát triển toàn diện.
Xem tiếp: Hướng dẫn bổ sung sắt cho bé
Lưu ý khác
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, khi bổ sung sắt cho trẻ ta cũng cần lưu ý:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung sắt cho trẻ, đặc biệt là các trường hợp có tiền sử dị ứng thuốc.
- Thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc mà bé đang sử dụng, nhất là thuốc kháng sinh hoặc thuốc điều trị liên quan đến tuyến giáp.
- Không sử dụng sắt cho trẻ dị ứng với bất cứ thành phần nào của sản phẩm.
- Trẻ có các vấn đề về đường tiêu hóa như viêm đại tràng, viêm dạ dày… chỉ nên bổ sung sắt khi có chỉ định của bác sĩ.
- Nên ưu tiên cho bé sử dụng thuốc sắt dạng nhỏ giọt hoặc siro thay vì viên nén, đặc biệt là các bé dưới 12 tuổi.
Fogyma – hạn chế tối đa tác dụng phụ khi trẻ uống sắt
Nếu mẹ cảm thấy khó khăn trong việc lựa chọn sản phẩm sắt chất lượng cho con yêu thì đừng bỏ qua Fogyma.
Sắt nước hữu cơ Fogyma là sản phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về an toàn, chất lượng, được Bộ Y tế cấp phép, được chuyên gia và bác sĩ nhi khoa khuyên dùng cho các trường hợp thiếu máu thiếu sắt và dự phòng thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em.
Với gần 10 năm có mặt trên thị trường, Fogyma đã trở thành sự lựa chọn tin cậy của hàng triệu bà mẹ tại Việt Nam với những ưu điểm nổi trội như:
- Chứa thành phần sắt hữu cơ sắt (III) Hydroxide Polymaltose có cấu trúc tương tự ferritin dự trữ sắt trong cơ thể, dễ tiêu hóa và hấp thu
- Cấu trúc ổn định, không bị ion hóa, ít gây các tác dụng phụ như nóng trong, táo bón, kích ứng dạ dày…
- Dây chuyền sản xuất hiện đại BFS, 100% khép kín, đảm bảo cho ra sản phẩm vô trùng, an toàn cho người sử dụng.
- Vị ngọt, hương thơm dễ uống, không gây cảm giác buồn nôn khi sử dụng.
Hãy để Fogyma đồng hành cùng mẹ trong việc chăm sóc bé yêu bằng cách bổ sung sắt an toàn, hiệu quả.
BẤM VÀO ĐÂY để đặt hàng CHÍNH HÃNG tại công ty (giao hàng, thu tiền tận nhà)
Tìm nhà thuốc bán Fogyma gần nhất TẠI ĐÂY Mua FOGYMA ở nhà thuốc > GIÁ TỐT HƠN
Trên đây là những thông tin hữu ích về tác dụng phụ khi bổ sung sắt cho trẻ. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn chi tiết hơn về sản phẩm Fogyma, vui lòng liên hệ hotline 1900 545 518 để được hỗ trợ nhanh nhất.
Chúc bạn sức khỏe!